Czym właściwie są schematy w terapii schematów?
W terapii schematów jakie są schematy stanowią centralny element. Schematy to głęboko zakorzenione, często nieświadome wzorce myślenia, odczuwania i zachowania, które kształtują się w dzieciństwie i wczesnej dorosłości. Powstają na bazie doświadczeń z rodzicami lub opiekunami oraz innymi ważnymi osobami w naszym życiu. Te wzorce wpływają na to, jak postrzegamy siebie, innych i świat dookoła nas.
Źródła schematów: Skąd się biorą?
Schematy rozwijają się, gdy podstawowe potrzeby emocjonalne dziecka nie są zaspokajane. Mogą to być potrzeby takie jak bezpieczeństwo, miłość, akceptacja, autonomia, realistyczne granice, czy możliwość wyrażania emocji. Jeśli dziecko doświadcza chronicznego zaniedbania, nadużycia, krytyki lub odrzucenia, mogą rozwinąć się dysfunkcjonalne schematy.
Najczęstsze dysfunkcjonalne schematy: Przykłady
Istnieje wiele różnych schematów, ale niektóre z nich pojawiają się częściej niż inne. Do najpopularniejszych należą: deprywacja emocjonalna (poczucie, że inni nie zaspokoją naszych potrzeb emocjonalnych), opuszczenie/niestabilność (przekonanie, że ważne osoby nas opuszczą), brak zaufania/nadużycie (oczekiwanie, że inni będą nas wykorzystywać), wada/wstyd (poczucie bycia wadliwym, nieakceptowanym), izolacja społeczna (poczucie bycia innym od innych), zależność/niekompetencja (przekonanie o własnej niekompetencji), podatność na zranienie lub chorobę (przecenianie zagrożeń), spętanie (przekonanie, że jest się uwięzionym w relacji), niepowodzenie (przekonanie o niepowodzeniu w życiu), roszczeniowość/grandiozalność (przecenianie własnej wartości i brak empatii), brak samokontroli/samodyscypliny (trudności z samokontrolą i dyscypliną), podporządkowanie się (rezygnacja z własnych potrzeb), samopoświęcenie (stawianie potrzeb innych ponad własne), poszukiwanie aprobaty/uznania (dążenie do aprobaty innych).
Jak schematy wpływają na nasze życie?
Schematy wpływają na nasze relacje, wybory zawodowe, samoocenę i ogólne samopoczucie. Osoby z dysfunkcjonalnymi schematami mogą powtarzać negatywne wzorce w swoich relacjach, podejmować decyzje, które podtrzymują ich negatywne przekonania o sobie i świecie, oraz doświadczać chronicznego stresu i niezadowolenia z życia.
Identyfikacja własnych schematów: Pierwszy krok do zmiany
Identyfikacja własnych schematów jest kluczowym krokiem w terapii schematów jakie są schematy. Proces ten często wymaga introspekcji, analizy własnych doświadczeń z przeszłości i obserwacji obecnych wzorców myślenia, odczuwania i zachowania. Pomocne mogą być kwestionariusze schematów, dzienniki emocji, a także praca z terapeutą, który specjalizuje się w terapii schematów.
Praca ze schematami w terapii: Jak to wygląda?
Terapia schematów łączy w sobie elementy terapii poznawczo-behawioralnej, teorii więzi i terapii Gestalt. Celem terapii jest identyfikacja i zmiana dysfunkcjonalnych schematów poprzez pracę z emocjami, wspomnieniami i relacjami. Terapeuta pomaga pacjentowi zrozumieć, jak powstały jego schematy, jak wpływają na jego życie i jak może je zmienić.
Techniki stosowane w terapii schematów: Przykłady
W terapii schematów wykorzystuje się różne techniki, takie jak reedukacja poznawcza (zmiana negatywnych przekonań), limited reparenting (terapeuta w ograniczony sposób zaspokaja niezaspokojone potrzeby emocjonalne pacjenta), techniki doświadczeniowe (np. odgrywanie ról, praca z wyobraźnią), oraz techniki behawioralne (zmiana wzorców zachowania).
Korzyści z terapii schematów: Lepsze życie
Terapia schematów może przynieść wiele korzyści, takich jak poprawa relacji, wzrost samooceny, zmniejszenie objawów depresji i lęku, oraz ogólne zwiększenie satysfakcji z życia. Dzięki zrozumieniu i zmianie dysfunkcjonalnych schematów, osoby mogą żyć bardziej autentycznie i spełniająco.
Dodaj komentarz